Α’. ΣΠΟΥΔΑΙ – ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΔΡΑΣΙΣ
Εγεννήθην ἐν Αλιστράτη Σερρῶν τὴν 27ην Σεπτεμβρίου τοῦ ἔτους 1938. Εν Αθήναις τὸ 1956 ἐπεράτωσα τὰς γυμνασιακάς μου σπουδάς, ἀπεφοίτησα δὲ τῆς Βαρβακείου Προτύπου Σχολῆς τυχῶν τοῦ βαθμοῦ ἄριστα (18 7/11). Κατὰ τὸ αὐτὸ ἔτος εἰσήχθην κατόπιν εἰσιτηρίων ἐξετάσεων μεταξὺ τῶν πρώτων ἐπιτυχόντων εἰς τὴν Θεολογικήν, εἰς τὴν Νομικὴν καὶ εἰς τὴν Φιλοσοφικὴν Σχολὴν τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν ἐνεγράφην εἰς τὴν Φιλοσοφικὴν Σχολήν. Παρὰ τοῦ Ἱδρύματος Κρατικῶν Ὑποτροφιῶν καὶ ἕνεκα τῆς σειρᾶς ἐπιτυχίας κατὰ τὰς εἰσαγωγικάς ἐξέτασεις, ἔτυχον ὑποτροφίας, τὴν οποίαν καὶ διετήρησα καθ’ ὅλα τὰ ἔτη τῶν σπουδῶν μου.
Κατὰ τὴν φοίτησίν μου ἐν τῆ Σχολὴ μετεῖχον τοῦ ἰδιαιτέρου φροντιστηρίου τοῦ καθηγητοῦ Ν. Β. Τωμαδάκη, ὑπὸ τὴν καθοδήγησιν τοῦ ὁποίου ἠσκήθην εἰς τὴν σύνταξιν καταλόγων χειρογράφων, εἰς τὴν παλαιογραφίαν καὶ εἰς τὴν ἔκδοσιν καὶ κριτικὴν τῶν κειμένων. Παρηκολούθησα ὠσαύτως ἀνελλιπῶς κατὰ τὸ πρόγραμμα τὰς παραδόσεις τῶν τότε καθηγητῶν τῆς Σχολῆς, ἐν οἶς τῶν: Ἀναστασίου Ὀρλάνδου, Ἰωάννου Σταματάκου, Διονυσίου Ζακυθηνοῦ, Γεωργίου Κουρμούλη, Στυλιανοῦ Κορρέ, Παναγιώτου Πατριαρχέα, Νικολάου Κοντολέοντος, Κωνσταντίνου Ἡλιοπούλου, Λουίζου Λουϊζίδου κ.λπ. Τῆς Σχολῆς ἀπεφοίτησα τὸ 1961 καὶ κατετάγην μεταξὺ τῶν πτυχιούχων αὐτῆς (βαθμός: Λίαν Καλῶς, 8,32).
Ἐπὶ διετίαν (1961 – 1963) ὑπηρέτησα εἰς τὰς τάξεις τοῦ στρατοῦ ὡς ἔφεδρος ἀνθυπολοχαγὸς Ο.Υ.Υ.Σ.
Ὡς βοηθὸς τοῦ γάλλου καθηγητοῦ Marcel Richard τοῦ Centre National de la Recherche Scientifique (C.N.R.S.) τῶν Παρισίων εἰργάσθην ὑπὲρ τὸ τρίμηνον ἐν ταῖς βιβλιοθήκαις τῶν μονῶν τοῦ Ἁγίου Ὅρους καὶ τῆς Πάτμου κατὰ τὰ ἔτη 1959 τὸ πρῶτον καὶ 1963 τὸ δεύτερον πρὸς μελέτην καὶ φωτογράφησιν χειρογράφων κωδίκων.
Ὡς ὑπότροφος τῆς Γερμανικῆς Κυβερνήσεως (DAAD) παρέμεινα κατὰ τὰ ἔτη 1963 – 1964 ἓν Μονάχω, ἐγγραφεῖς εἰς τὴν Φιλοσοφικὴν Σχολὴν τοῦ Πανεπιστημίου τῆς πόλεως ταύτης. Κατὰ τὴν φοίτησίν μου μετεῖχον τοῦ ἀνώτερου Σεμιναρίου διὰ τὰς Βυζαντινὰς Σπουδὰς ὑπὸ τὸν καθηγητὴν Η. G. Beck, τοῦ ὁποίου παρηκολούθησα καὶ τὰς παραδόσεις·
πρὸς τούτοις παρηκολούθησα καὶ τὰς παραδόσεις διαπρεπῶν καθηγητῶν, ὡς τῶν ἑλληνιστῶν Yon Fritz καὶ J. Kerschensteiner, τοῦ καθηγητοῦ τῆς Βυζαντινῆς τέχνης Κ. Wessel, τῆς Βυζαντινῆς φιλολογίας καὶ φιλοσοφίας Ρ. Joannou, τῆς ἱστορίας τῶν λαῶν τῆς ἀνατολικῆς καὶ νοτιοανατολικῆς Εὐρώπης G. Stadtmuller καὶ τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας καὶ πατρολογίας A. W. Ziegler. Εἰς τὰς φροντιστηριακᾶς ἐργασίας μου ἐβαθμολογήθην διὰ τοῦ Ἄριστα.
Κατὰ τὸ 1965 διετέλεσα ἐπιστημονικὸς ἐπ’ ἄμοιβη συνεργάτης τοῦ Γαλλικοῦ C.N. R.S. ἐν Ἀθήναις, ἀσχοληθεῖς περὶ τὴν μελέτην καὶ περιγραφὴν χειρογράφων ἐν τῆ Ἐθνικῆ Βιβλιοθήκη.
Τὸ αὐτὸ ἔτος προσκληθεῖς μετέσχον τοῦ Β’ Διεθνοῦς Κρητολογικοῦ Συνεδρίου.
Τὸ 1966 διὰ Β.Δ. διωρίσθην ὡς εἰδικὸς διδάσκαλος τῆς Βυζαντινῆς Φιλολογίας ἐν τὴ Φιλοσοφικὴ Σχολὴ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, παρὰ τὴ ὁποία ὑπηρετῶ μέχρι σήμερον. Ἡ θητεία μου ἀνενεώθη κατὰ τὸ 1969, προετάθη δὲ καὶ νέα ἀνανέωσις διὰ τὴν τριετίαν 1972 – 1975. Κατὰ Ὀκτώβριον τοῦ 1971 προετάθην ὑπὸ τῆς Σχολῆς ὡς Ἐπιμελητὴς παρὰ τῆ ἕδρα τῆς Βυζαντινῆς Φιλολογίας τοῦ διορισμοῦ μου γενομένου ἤδη διὰ Β.Δ.
Ἀπὸ τοῦ 1966 εἶμαι σύμβουλος ἐπὶ τῶν ἐκδόσεων τοῦ Ἱδρύματος Ευγενίδου.
Κατὰ τὸν Μάϊον τοῦ 1970 ἀνηγορεύθην διδάκτωρ τῆς Φιλοσοφίας ὑπὸ τῆς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν τυχῶν ὁμοφώνους τοῦ βαθμοῦ Ἄριστα.
Μετὰ ὁμόφωνον ἀπόφασιν τῆς Ἐπιτροπῆς τοῦ Ἄθλου Ὄθωνος καὶ Ἀθηνάς Σταθάτου μοὶ ἔχορηγηθη ἐτησία ὑποτροφία πρὸς μετάβασιν εἰς τὸ ἐξωτερικόν, ἢς χρῆσιν ποιησάμενος μετέβην κατὰ Μάϊον τοῦ 1971 εἷς Ἰταλίαν ἐν ἀρχὴ καὶ εἷτα εἷς Γαλλίαν (Ρώμην καὶ Παρισίους κυρίως), ἔνθα εἰργάσθην ἐρευνητικῶς ἐν ταῖς Βιβλιοθήκαις (Βατικανήν, Ἐθνικήν, Pontificio Istituto Orientale κ.λπ.). Κατὰ καιροὺς εἰργάσθην ὤσαυτως ἐν ταῖς βιβλιοθήκαις τοῦ Λονδίνου καὶ τῆς Βιέννης.
Εἶμαι ἑταῖρος τῆς ἐν Ἀθήναις Ἐπιστημονικῆς Ἑταιρείας, τῆς Ἑταιρείας Βυζαντινῶν Σπουδῶν, τῆς ἐν Αθήναις Φιλεκπαιδευτικῆς Ἑταιρείας, τῆς Ἑταιρείας Ἑλλήνων Φιλολόγων, τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπιτροπῆς Βυζαντινῶν Σπουδῶν ὡς καὶ τοῦ Συλλόγου πρὸς διάδοσιν Ὠφελίμων Βιβλίων.
Ὁμιλῶ τὴν Γερμανικήν, Γαλλικὴν καὶ Ἰταλικὴν γλώσσαν.
Β ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΔΡΑΣΙΣ
Μετὰ τὴν ἐκ Γερμανίας ἐπιστροφήν μου (1964) ἐδίδαξα ἐπ’ ὀλίγον ἓν τοῖς ἐκπαιδευτηρίοις Ν. Χατζηδάκη.
Ἀπὸ τοῦ 1966 ὡς εἰδικὸς διδάσκαλος καὶ ὡς βοηθὸς ἕδρας τῆς Βυζαντινῆς Φιλολογίας (κατόπιν καταργήσεως τοῦ θεσμοῦ τῶν εἰδικῶν διδασκάλων) ἀσκῶ τοὺς φοιτητᾶς ὑπὸ τὴν ἐπίβλεψιν τοῦ καθηγητου Ν. Β. Τωμαδάκη εἰς κείμενα Βυζαντινῶν συγγραφέων. Μέχρι τοῦδε ἐδίδαξα Ρωμανὸν τὸν Μελωδόν, Ἰωάννην Δαμασκηνόν, Ἄνναν Κομνηνήν, Μιχαὴλ Ἀτταλειάτην, ἱερὸν Φώτιον, Γεώργιον Πλήθωνα Γεμιστόν, Δούκαν, Χαλκοκονδύλην, Κριτόβουλον, Ἰωσὴφ Βρυέννιον, Λέοντα Διάκονον, Δοκειανὸν κ.λπ. Ὠσαύτως ἐν ἰδιαιτέρω φροντιστήριω ἀσκῶ τοῦς φοιτητᾶς τοῦ τμήματος Βυζαντινῶν Σπουδῶν εἰς τὴν παλαιογραφίαν καὶ κριτικὴν τῶν κειμένων.
Κατὰ τὰ ἔτη 1970 – 1971 ἐδίδαξα εἰς σεμινάρια τοῦ ΕΛ.ΚΕ.ΠΑ.
Γ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ (1957-1972)
ΕΚΔΟΣΙΣ ΚΕΙΜΕΝΩΝ – ΜΕΛΕΤΑΙ
- Συμπληρωματικὸς κατάλογος ἑλληνικῶν χειρογράφων Ἱερᾶς Μονῆς Διονυσίου ‘Ἁγίου ‘Ὅρους, ἐπιμέλεια Κωνσταντίνου Α. Μανάφη, ΕΕΒΣ ΚΖ’ (1957) 233-271.
- Ρωμανοῦ τοῦ Μελωδοῦ,Ὕμνος εἷς τὴν προσκύνησιν τοῦ Τίμιου Σταυροῦ τῆ Παρασκευῆ τῆς Μεσονηστίμου, ἐν Ρωμανοὺ τοῦ Μελωδοῦ Ὕμνοι, ἔκδοσις κριτική, τόμ. Δ’, ἐν Ἀθήναις 1959 – 1961, σσ. 500 – 539.
- Μοναστηριακὰ Τυπικὰ- Διαθῆκαι. Μελέτη Φιλολογική. Ἓν Αθήναις 1970, σσ. 201 («Αθηνά» Σύγγραμμα περιοδικὸν τῆς ἐν Ἀθήναις Ἐπιστημονικῆς Ἑταιρείας, Σειρὰ Διατριβῶν καὶ Μελετημάτων 7).
- Νέον χειρόγραφον Νομοκάνονος τοῦ τύπου «πάνυ ὠφέλιμον καὶ πλουσιώτατον», ΕΕΒΣ ΛΖ’ (1969 – 1970) 466 – 472.
- Κωνσταντίνου Ἀκροπολίτου, Λόγος εἰς τὴν ἀνακαίνισιν τοῦ ναοῦ τῆς τοῦ Κυρίου ἠμῶν Ἀναστάσεως διαθητικός, ΕΕΒΣ ΛΖ’ (1969 – 1970) 459 – 465.
- Παρατηρήσεις εἰς τὰ «Κυπριακὰ Τυπικά», Ἐπιστημονικὴ Ἔπετηρὶς τῆς Φιλοσοφικῆς Σχολῆς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν Κ’ (1969 – 1970) 155- 168.
- Ἀνέκδοτον Καραμανλιστὶ Σιγίλλιον τοῦ πατριάρχου Γρηγορίου τοῦ Ε’ περὶ τῆς ἐν Νεαπόλει (Νὲβ-Σεχὶρ) Καππαδοκίας κοινοτικῆς Σχολῆς, Μικρασιατικὰ Χρονικὰ ΙΔ’ (1970) 226 – 256.
- Αἳ ἐν Κωνσταντινουπόλει βιβλιοθῆκαι, αὐτοκρατορικαὶ καὶ πατριαρχικὴ καὶ περὶ τῶν ἐν αὐταίς χειρογράφων μέχρι τῆς ἁλώσεως (1453). Μελέτη Φιλολογική. Ἐν Ἀθήναις 1972, σσ. 169 («Ἀθηνᾶ» σύγγραμμα περιοδικὸν τῆς ἐν Ἀθήναις Ἐπιστημονικῆς Ἑταιρείας, Σειρὰ Διατριβῶν καὶ Μελετημάτων 14).
